تاریخچه آبفای استان تهران
با ایجاد معاونت امور آب و فاضلاب در وزارت نیرو در سال
۱۳۶۸مطالعه و بررسی ساماندهی خدمات آب و فاضلاب
در سطح کشور با سرعت بیشتری ادامه یافت و سرانجام
در سال۱۳۶۹طرح تشکـیل شرکـتهای آب و فاضـلاب به
مجلـس شـورای اسلامی تقـدیم شد.ایـن طرح در تاریخ
1369/10/11 به تصویب رسید و برای اجرا به دولت ابلاغ شد. 11 دی سالروز تاسیس شرکت های آب و فاضلاب
شرکت آب و فاضلاب استان تهران بـــه استناد ماده یک قانون
تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب ایجاد و در تاریخ 1371/1/24
به شماره 89561 در اداره کل ثبت شرکت ها ثبت و تأسیس شد.
وظیفه شرکت آب و فاضلاب استان تهران، ایجاد تأسیسات تأمین
و توزیع آب و تأسیسات مرتبط با جمعآوری،
انتقال و تصفیه فاضلاب، بهرهبرداری از تأسیسات تأمین و توزیع آب
و تأسیسات مربوط به جمعآوری،
انتقال و تصفیه فاضلاب در محدوده قانونی شهرهای استان
تهران تعیین شده است.
شرکت آب و فاضلاب استان تهران، از آغاز تأسیس تا سال
1373 بر مبنای سیاست عدم تمرکز
و با هدف ارائه خدمات بهینه به شهروندان در محدوده وسیع
زیر پوشش خود (شهرهای استان تهران)
به موجب تبصره 2 ذیل ماده یک قانـون تشکیل شرکت های آب
و فاضلاب با تقسیم شهرهای
حوزه فعالیت خود- به جز شهر تهران- در پنج منطقه به تشکیل
«شرکت آب و فاضلاب غرب استان تهران»،
«شرکت آب و فاضلاب شهرها و شهرکهای غرب تهران»،
«شرکت آب و فاضلاب جنوبغربی استان تهران»،
«شرکت آب و فاضلاب جنوبشرقی استان تهران» و
«شرکت آب و فاضلاب شرق استان تهران»
در هر یک از مناطق اشاره شده اقدام کرد. 11 دی سالروز تاسیس شرکت های آب و فاضلاب
چارت پیشین شرکت آب و فاضلاب استان تهران و شرکتهای زیرمجموعه
شرکت آب و فاضلاب استان تهران، در طول سالهای
1374 و 1375 بر اساس
معیارهای مدیریت بهینه خدمات مشترکان و افزایش
بهرهوری در بهرهبرداری از
تأسیسات توزیع آب (شبکه و انشعاب)، شهر تهران
را به شش منطقه تقسیم
و برای اداره امور آب و فاضلاب هر منطقه، یک
شرکت ایجاد کرد.شرکت آب و فاضلاب استان تهران
با اتکا به بیش از یک دهه تجربه ودریافت سیاستهای
کلان وزارت نیرو و شرکت مادر تخصصی
«مهندسی آب و فاضلاب کشور»
در سال 1382 به مطالعه اصلاح ساختار خود با استفاده
از خدمات مشاور اقدام کرد.
بر اساس نتایج مطالعات و بررسیهایی که صورت گرفت
عملیات مدیریت آبرسانی و توسعه تأسیسات آب
شهر تهران از آب و فاضلاب استان تهران جدا شد،
شش شرکت آب و فاضلاب مناطق شهر تهران منحل
شد و مجموعه خدمات آب و فاضلاب
شهر تهران به عهده شرکت آب و فاضلاب شهر تهران
گذاشته شد که در تاریخ 1383/4/16 تاسیس شد.
چارت فعلی آب و فاضلاب استان تهران و شرکتهای زیرمجموعه
به این ترتیب، شرکت آب و فاضلاب استان تهران با رعایت
اصل تفکیک و جداسازی وظایف عملیاتی
و مدیریت سهام خود و همچنین با هدف ارائه خدمات
بهینه به شهروندان، بهرهبرداری بهینه
از تأسیسات و افزایش بهرهوری در محدوده وسیع زیر
پوشش خود به موجب
تبصره 2 ماده یک قانون تشکیل شرکتهای آب و فاضلاب
استانی و بر مبنای سیاست عدم تمرکز،
وظایف خود را به شرکتهای مستقل آب و فاضلاب زیر
مجموعه به شرح زیر تفویض کرده است:
- شرکتهای آبفای مناطق ششگانه شهر تهران شامل
آبفای منطقه یک، آبفای منطقه2،آبفای منطقه 3،
آبفای منطقه 4، آبفای منطقه 5 و آبفای منطقه 6
در محدوده مناطق 22گانه شهر تهران
- شرکت آب و فاضلاب غرب استان تهران، به مرکزیت
تهرانسر در محدوده شهرستان شهریار و اطراف آن
- شرکت آب و فاضلاب جنوبغربی استان تهران،
به مرکزیت اسلامشهر در محدوده شهرستانهای
«ری»، «اسلامشهر» و «رباط کریم».
- شرکت آب و فاضلاب جنوبشرقی استان تهران، به
مرکزیت شهر ورامین در محدوده شهرستانهای
«ورامین» و «پاکدشت».
- شرکت آب و فاضلاب شرق استان تهران، به
مرکزیت شهر رودهن در محدوده شهرستانهای «دماوند»،
«شمیرانات»، «فیروزکوه» و «تهران (شهر بومهن)».
- شرکت فاضلاب تهران، به مرکزیت شهر تهران با هدف اجرای
پروژه مهم ایجاد تأسیسات فاضلاب شهر تهران.
شرکت تامین و تصفیه آبفای تهران.
تاریخچه آب در استان تهران
برخلاف اغلب شهرهای بزرگ دنیا، تهران در کنار رودخانه
بنا نشده است؛
به همین دلیل بخشی از آب مورد نیاز این شهر باید از نقاط
دوردست و رودخانههای اطراف تامین و منتقل شود.
تا سال ۱۳۰۶، آب شهر تهران توسط ۲۶ رشته قنات با مجموع
آبدهی حدود ۷۰۰ لیتر در ثانیه تامین میشد.
در این سال عملیات احداث کانال انتقال آب رودخانه کرج به
تهران آغاز شد.این کانال که ۵۳ کیلومتر طول داشت و آب
را از روستای بیلقان کرج به جمشیدآباد تهران منتقل میکرد،
طی چهار سال احداث شد و با توجه به اینکه 20 کیلومتر از
این کانال سرپوشیده و بقیه رو باز بود.
در نتیجه، احتمال آلودگی و هدررفت آب وجود داشت.
از طریق این کانال مقدار ۵۳ «سنگ»
به عنوان حقابه و مقداری هم به عنوان سهمیه
(نه هشتاد و چهارم) به آب تهران افزوده شد
و به این ترتیب جمعاً قریب به یک صد سنگ
(حدود ۱۶۰۰ لیتر در ثانیه) آب توسط جویها
در شهر توزیع و به آب انبارهای منازل انتقال مییافت.
در سال ۱۳۲۹ طرح اولیه لولهکشی تهران برای جمعیتی
معادل 900 تن اجرا شد و دو خط لوله فولادی
به قطر ۴۰ اینچ و با ظرفیت 242هزار متر مکعب در
شبانهروز برای انتقال آب از آبگیر بیلقان
به نخستین تصفیهخانه تهران (جلالیه) در نظر گرفته شد.
بهرهبرداری از خط اول خطوط لوله فولادی
و تصفیه خانه جلالیه در سال ۱۳۳۴ آغاز شد.
در سال ۱۳۳۳ به منظور مهار بارشها، مطالعات ساخت سد امیر کبیر در ۴۰ کیلومتری شمال غربی تهران (از آبگیر خرسنگکوه)، در حوالی کیلومتر ۲۳جاده کرج به چالوس نزدیک به روستای واریان آغاز شد. ساختن این سد در سال ۱۳۳۷ آغاز شد و در اوایل سال ۱۳۴۲ پایان یافت. به منظور پاسخگویی به نیاز فزاینده تهران به آب آشامیدنی، تصفیهخانه شماره 2 (کن) و دو خط لوله بتنی به قطر ۲۰۰۰ میلیمتر برای انتقال آب از آبگیر بیلقان به این تصفیهخانه احداث شد و از سال ۱۳۴۲ به بهرهبرداری رسید.
رشد جمعیت و سیل مهاجرت به تهران همچنان ادامه داشت
و نیازهای جدیدی را ایجاد میکرد؛
بنا بر این متصدیان امر بر آن شدند که برای افزایش ظرفیت
تامین آب و توسعه
تاسیسات چارهای بیندیشند. در این زمینه استفاده از منابع
آب زیرزمینی مورد توجه قرار گرفت
تا در کنار آب قناتها و سد کرج، بخشی از نیاز آبی تهران،
بهویژه در ماههای
اوج مصرف (خرداد، تیر، مرداد، شهریور) را جبران کند.
از سال ۱۳۴۲ حفر چاههای عمیق آغاز شد
و روز بهروز بر تعداد این چاهها افزوده شد.
در سال۱۳۴۰ مطالعه و ساخت سد لتیان در ۳۲ کیلومتری
شمال شرق تهران به منظور مهار آب
رودخانه جاجرود آغاز شد. در طرح توجیهی ساخت این سد،
تامین بخشی از آب تهران و آب کشاورزی
دشت ورامین مورد توجه قرار داشت. سد لتیان در سال ۱۳۴۶
به بهرهبرداری رسید و استفاده از آب آن
که به وسیله تونل تلو (به طول ۹ کیلومتر و به قطر ۷/۲ متر)
به حومه شرقی تهران میرسد، آغاز شد.
از همان زمان، ساخت سومین تصفیهخانه تهران در منطقه
حکیمیه تهرانپارس مطرح شد.
این تصفیهخانه در سال ۱۳۴۷ در مدار بهرهبرداری قرار گرفت.
عملیات توسعه تصفیهخانه سوم
و احداث تصفیهخانه شماره 4 در سال ۱۳۶۳ به اتمام رسید
و مورد بهرهبرداری قرار گرفتند. 11 دی سالروز تاسیس شرکت های آب و فاضلاب
به دنبال افزایش نیازهای آبی تهران، مطالعات و ساخت یک سد خاکی روی رودخانه لار در شمال شرقی تهران در بلندیهای کوه کلان در دامنه قله دماوند در ناحیهای به نام پلور در کیلومتر ۶۵ جاده هراز (تهران- آمل) در سال ۱۳۵۳ آغاز شد. ساخت این سد در سال ۱۳۶۰ پایان یافت و بهرهبرداری از آن در سال ۱۳۶۳ آغاز شد. یکی از اهداف ساخت سد لار تامین بخشی از آب آشامیدنی تهران بود، ولی به دلیل مشکل فرار آب، بهرهبرداری از این سد به میزان ظرفیت اسمی آن میسر نشد. آب ذخیرهشده در مخزن این سد به وسیله تونل کلان (به طول ۲۰کیلومتر و قطر سه متر) تا سه کیلومتری دریاچه سد لتیان انتقال مییابد و پس از برقگیری در دو نیروگاه کلان و لوارک برای تغذیه سد لتیان از طریق رودخانه به این دریاچه میریزد.
رشد بیرویه تهران وضعیتی را به وجود آوردهاست که
منابع آب موجود یعنی سدهای کرج،
لتیان و لار و چاههایی که قرار بود فقط در ماههای اوج
مصرف مورد استفاده قرار گیرند،
دیگر کفاف مصرف شهروندان تهرانی را نکنند و به ناچار
برداشت از منابع زیرزمینی رو به افزایش نهاد.
سقف مجاز برداشت از منابع زیر زمینی ۲۵۰ میلیون
متر مکعب در سال تعیین شده است.
نگاهی به آمار موجود در این باره ما را به نکاتی رهنمون میشود:
- برداشت طراحیشده و نظاممند از منابع آب
زیرزمینی تهران (شامل چند سفره کوچک
در شمال شهر مانند نیاوران، دره مقصودبیک و محمودیه
و یک سفره بزرگ که از تپههای عباس آباد
شروع میشود و تا جنوب تهران ادامه دارد) از سال ۱۳۴۲
آغاز شده و نسبت آب تامــینشده از
منابع زیرزمــینی به کل آب تامــین شده از ۱۳/۵درصد در
سال ۱۳۴۲ به ۴۹درصد در سالهای اخیر رسیده است.
- برداشت از سد کرج با ظرفیت ۲۰۵ میلیون متر مکعب
در سال ۱۳۴۲ آغاز و در این سال ۵۶ میلیون
متر مکعب از آب مورد نیاز تهران از سد امیرکبیر تامین و
حداکثر برداشت از این سد به مقدار
۳۳۹ میلیون مترمکعب در سال ۱۳۷۳ بوده و در سال
۱۳۸۱ معادل ۳۳۰میلیون متر مکعب از آب
مورد نیاز شهر تهران از این سد تامین شده است.
- در آغاز بهرهبرداری از سد لتیان در سال ۱۳۴۷
مقدار ۳/۱۳ میلیون متر مکعب از آب مورد
نیاز تهران از این سد تامین شد و این مقدار تا سال
۱۳۶۳ به ۱۶۵ میلیون متر مکعب در
سال افزایش یافت. با به بهرهبرداریرسیدن سد لار
در سال ۱۳۶۳هر ساله مقداری از
آب سد لار به دریاچه سد لتیان منتقل میشود.
تاریخچه فاضلاب در استان تهران
بهرهبرداری از طرحهای فاضلاب در کشور همگام با توسعه
طرحهای آبرسانی نبوده است.در شهرهای دیگر کشور مانند
رشت، کرمانشاه، سنندج،خرمآباد و اهواز از چاههای جذبی
و یا شبکههای سنتی استفاده میشد.
در اصفهان انتقال فاضلاب با دست و چرخ سنتی
انجام میگرفت و برای نخستین بار
در سال 1336 کار لولهگذاری شبکه فاضلاب آغاز شد.
تا سال 1340 حدود 85 کیلومتر لولهگذاری شبکه
فاضلاب انجام شد.در سال 1349 تصفیهخانه آن
احداث شد و در سال 1354 مطالعه نخست و دوم
انجام گرفت.
فاضلاب شهرهای استان تهران نیز از گذشته که جمعیت
زیادی نداشت از طریق چاههای
جاذب دفع میشد و برای جلوگیری از آلوده شدن
آب چاهها و قناتها، تمهیداتی برای دور نگه داشتن
چاههای فاضلاب ازآنها به کار میگرفتند.
با توسعه شهرها و رشد جمعیت، آبرسانی به جمعیت
شهر تهران از توان
قناتهاو چاههای سنتی خارج شد و آب از طریق احداث
سد بر روی رودخانههای کرج،
لتیان و سپس لار، منتقل شد. ورود آب از منابع جدید در
چرخه طبیعی آب اثر گذاشت و باعث بالا آمدن تدریجی
سطح آبهای زیرزمینی شده است به گونهای که در بعضی
از مناطق بیم آن میرود که آبهای زیرزمینی با چاههای
فاضلاب تداخل پیدا کنند و
منجر به آلودگی منابع آبهای زیرزمینی در این مناطق شوند.
در بعضی از مناطق میزان افزایش سطح آبها به حدی بود
که حتی به زیرزمینها نیز نفوذ کرد. از طرف دیگر توسعه
شهرها به مناطق سنگی و رسی باعث احداث ساختمان در
مناطقی شد که چاههای فاضلاب
در آنها کارایی لازم را ندارند. در نتیجه به تدریج قناتها و
جویها، معبر فاضلاب شد و یکی
پس از دیگری به فهرست منابع آب آلوده اضافه شدند.
در حال حاضر یکی از بزرگترین
طرحهای شرکت آب و فاضلاب استان تهران، طرح
فاضلاب شهر تهران است.
تاریخچه پروژه فاضلاب تهران
مطالعات مقدماتی طرح فاضلاب تهران توسط برنامه
عمرانی سازمان ملل متحد (UNDP)
و سازمان جهانی بهداشت (WHO) از سال 1350 آغاز شد.
گزارش نهایی مطالعات مرحله نخست
طرح در سال 1353 از طرف مهندسین مشاور
«الکساندر گیب» و «جان تیلور» و با همکاری
مهندسین مشاور «تهران بوستون و کورس» ارائه شد
که شامل طرح جمعآوری فاضلاب تهران
و همچنین آبهای سطحی بود. در سال 1355 تکمیل
مطالعات مرحله نخست و انجام مطالعات
مرحله دوم شبکه فاضلاب تهران توسط وزارت نیرو به
مهندسین مشاور الکساندر گیب، جان تیلور
و مهندسین مشاور اینفوتک و مطالعات جمعآوری
آبهای سطحی به شهرداری تهران واگذار شد. 11 دی سالروز تاسیس شرکت های آب و فاضلاب
مطالعات تکمیلی مرحله نخست در سال 1356 و برای محدوده 25 ساله پایان یافت. با توجه به اینکه ادامه مطالعات، چندین سال دچار وقفه شد، تغییرات عمدهای
در مبانی مطالعات طرح به ویژه جمعیت، تراکم، بافت شهری و کاربری زمین به وجود آمد. با هدف بههنگام کردن مطالعات قبلی بر اساس شرایط جدید طرح،
بازنگری مرحله نخست و انجام مطالعات مرحله دوم در سال 1364 به «مهندسین مشاور ری آب» واگذار شد.
بازنگری این طرح در سال 1365 تکمیل شد و به
تصویب سازمان آبمنطقهای تهران رسید
و به دنبال آن مطالعات مرحله دوم آغاز شد. به
دنبال تغییر کارفرما از سازمان آب
منطقهای تهران به شرکت آب و فاضلاب استان تهران
و با توجه به هزینههای بسیار بالای
اجرای این طرح، اقداماتی برای دریافت وام از بانک جهانی
صورت گرفت که دوباره اصلاحات
و تغییراتی در مبانی مرحله نخست انجام شد و از لحاظ بروز
برخی مشکلات ناشی از نبود
دفع بهداشتی فاضلاب و نیاز به اجرای سریعتر طرح در سال
1372 کنترل مطالعات مرحله
نخست و انجام مطالعات دوم براساس تغییرات انجامشده،
به «مهندسین مشاور مهاب قدس» واگذار شد.
در جلسهای در تاریخ 24 اردیبهشتماه 1373 در شرکت
آب و فاضلاب استان تهران، پس از بررسی
مشکلات و ارزیابی نتایج، مطالعات و کلیات طرح به تصویب
رسید و به دنبال آن تهیه نقشههای اجرایی شروع شد.
لوله و اتصالات پنج لایه برندهای:
لوله پنج لایه نیوپایپ ،لوله پنج لایه آرین پایپ ، لوله پنج لایه بهتراشان ، لوله پنج لایه سوپرپایپ ، لوله پنج لایه ایزی پایپ ، لوله پنج لایه آذران ، لوله پنج لایه ایزوپایپ ، لوله پنج آرسین پایپ ، لوله پنج لایه بیست بسپار ، لوله پنج نیک بسپار،لوله پنج لایه نونام پایپ ، لوله پنج لایه وحید ، لوله پنج لایه یزد لوله
لوله و اتصالات پلیکا برندهای :
پلیکا اینگل ، پلیکا پلیمر گلپایگان ، پلیکا پارس زنده رود پلاست ، پلیکا یزدپلیمر ، پلیکا سمنان ، پلیکا وینوپلاستیک ، پلیکا داراکار ، پلیکا هراز ، پلیکا نوین پلاستیک
پلیکا سمنان پویش ، گلسار پلیمر گلپایگان ، پلیمر یاس ، پلیکا تهران اتصالات ، پلیکا سمنان
شیرآلات بهداشتی و صنعتی برندهای:
شیرآلات امین شیر ، شیرآلات کهن ، شیرآلات اوشه ، شیر آلات قهرمان ، شیرآلات کیزایران ، شیرآلات وگ ایران ، شیرآلات سیم ایتالیا ،شیرآلات کیتز ،شیرآلات اهورا داراکار ، آذران ، میراب ، شیر آلات سامین
لوله و اتصالات تک لایه برندهای :
اتصال بسپار ، یزدبسپار ، نیک بسپار ، آذین لوله سپاهان ، چابهار ، یزدپلیمر ، بیست بسپار ، وحید ، یزد لوله
پوش فیت برندهای:
پوش فیت پلی ران اتصال ، پوش فیت نیوفلکس ، پوش فیت یزد بسپار ، پوش فیت نیک بسپار ، پوش فیت سوپردرین ، پوش فیت وحید ، پوش فیت یزد لوله
پلی اتیلن برندهای:
پلی ران اتصال ، کوشان اتصال ، پلی رود اتصال ، ایران دریپ ، دینا پلیمر
تماس با ما : 76502424-021